De 113-jarige Kanyoni Ladislas, de grootvader van componist en audiovisueel kunstenaar Aurélie Nyirabikali Lierman, is een absolute legende te noemen. Tijdens zijn lange leven als traditionele dokter en jager zag hij Rwanda transformeren door tijden van kolonisatie, onafhankelijkheidsstrijd, genocides en naoorlogse conflicten tot het fragiele land dat het vandaag de dag is. Met zijn indrukwekkende levensverhaal inspireerde hij kleindochter Lierman tot het maken van UMVA!, wat betekent: Luister.
In deze intieme en performatieve installatie breekt Aurélie de grenzen tussen radiokunst en storytelling verder open. Via een koptelefoon word je als publiek ondergedompeld in een hybride klankwereld. Vijf multi performers spelen Liermans muzikale, akoestische en choreografische partituren en dagen je uit goed te luisteren. Verwacht instrumentale Afrikaanse muziek, dans, vocale experimenten, live foley art, Afrique Concrète en elektronica. In UMVA! komen familieverhalen, tradities en rituelen maar vooral intergenerationele, interculturele verschillen en overeenkomsten tot leven.
OVER AURÉLIE
Aurélie Nyirabikali Lierman (Karago, Rwanda) studeerde audiovisuele kunst en jazz-zang in Brussel en Leuven en vervolgde haar opleiding met een master compositie en een minor zang aan het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Jarenlang was Aurélie radiomaker en journaliste voor de Vlaamse radio. Sinds januari 2020 is ze gevestigd in Rotterdam en werkt ze vanuit haar studio in de vernieuwde broedplaats De HBS aan de ’s Gravendijkwal. Geboeid door de verhalende kracht van abstract geluid en muziek, voegt Lierman dramatische en documentaire elementen toe aan een muziek compositorische structuur (of net andersom). Liermans oeuvre is dan ook multidisciplinair en beweegt zich tussen radiokunst, installatie kunst, performance kunst, stemkunst en compositie. Haar ruime collectie aan unieke field-recordings en soundscapes uit landelijk en stedelijk hedendaags Oost-Afrika functioneert als een rode draad in haar werk. Zij transformeert die verzamelde klanken en boetseert deze tot iets wat ze omschrijft als Afrique Concrète, een hybride vorm van Afro-Europees muziektheater. Met Umva! poogt ze deze vorm verder uit te diepen en te verfijnen.
CREDITS
Concept & compositie Aurélie Nyirabikali Lierman | Eindregie Keren Levi | Muzikale dramaturgie Romain Bischoff, Yannis Kyriakides | Tekst Aurélie Nyirabikali Lierman geïnspireerd op The Glorious Cow van Scholastique Mukasonga (ed. Gallimard) | Choreografie Aurélie Nyirabikali Lierman, Kaito Winse, Maya Felixbrodt, Soa Ratsifandrihana | Performers Eli Mathieu-Bustos, Aurélie Nyirabikali Lierman, Yung-Tuan Ku, Gaetan La Mela, Kaito Winse, Maya Felixbrodt, Raphaela Danksagmüller, Soa Ratsifandrihana | Scenografie Jeroen Smith | Lichtontwerp Jeroen Smith & Niels Kingma | Decorbouw Wim Becker | Productie en audiotechniek Maurits Thiel & Stefan Bos | Audio technische adviezen Maurits Thiel & Wouter Snoei | Creatief producent Dominique Slegers & Jimmy-Pierre de Graaf | Producent Sarah Mulder | Co-producenten Concertgebouw Brugge, HermesEnsemble, Het Laatste Bedrijf, Silbersee | Met dank aan Boris Bischoff, Denis Wouters, Gallop Taxshelter, Gemeente Rotterdam, Gil Gomes Leal, Inne Goris, Katía Truijen, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond.
Deze productie kwam tot stand met de steun van de Tax Shelter maatregel van de Belgische Federale Overheid
Speciale dank aan Deutschland Radio (Marcus Gammel), Folco de Jong en Eelkje Christine Bosch, Sjaak Douma, GC De Kriekelaar (Leen Rossignol en Rosalie Kalanga Beya), Liermans familie en vrienden in Rwanda, New Grounds Rotterdam (Connor Whyte)
Kanyoni Ladislas overleed in april 2023